झापा/ ‘काम कर, फलेर आश नाकर !’, राजवंशी भाषामा ‘श्रीमद्भागवत गीता’ को सार हो यो । लोकप्रिय हिन्दू धार्मिक ग्रन्थ ‘गीता’ का सम्पूर्ण उपदेशलाई राजवंशी भाषामा अनुवाद गरेका छन् कनकाई–९ निवासी पवन राजवंशीले ।यतिबेला पवनले राजवंशी भाषामा अनुवाद गरेको गीता नेपाल, भारत र बङ्गलादेशमा बसोबास गर्ने एक करोड राजवंशी भाषीका लागि अनुपम उपहार भएको छ । स्वर्गीय कुलदीप राजवंशी र आमा जलेश्वरीदेवी राजवंशीको कान्छो सन्तानका रुपमा झापाको कनकाईमा जन्मेका ४७ वर्षीय पवन आÏनो समुदायबाट नेपालका पहिलो प्राज्ञसमेत हुन् ।
उनलाई नेपाल ललितकला प्रतिष्ठान काठमाडौले २०६९ सालमा प्राज्ञ मनोनयन गरेको हो । प्रायः यतिबेला झापाका दर्जनौं विद्यालयमा चित्रकला पढाउँदै आएका पवन राजवंशी भाषाको पहिलो पत्रिकाका ‘बिचन’ को संस्थापक सम्पादकसमेत हुन् । तर आर्थिक अभावका कारण केही वर्ष सो पत्रिका प्रकाशित गरेर बन्द गर्नुपरेको उनको भनाइ छ । उनले भने, ‘जातीय भाषामा पहिलो पत्रिका त निकालें तर त्यसलाई निरन्तरता दिन मसँग पैसा भएन, बन्द गरिदिएँ ।’ चित्रकलामा विशेष दखल राख्ने पवन सादा जीवन बिताउँछन् । राजवंशी समुदायको ‘कला शिरोमणि’ कै उचाइ नापिसकेका उनी आम नेपालीका उत्तिकै प्रिय र प्रेरक व्यक्तित्व बनेका छन् । उनले ‘अनुभूति’ नामक रङ्गीन कार्टुन चित्र सङ्ग्रहसमेत प्रकाशित गरिसकेका छन् ।
यतिबेला उनी झापाबाटै प्रकाशित हुने विभिन्न पत्रपत्रिकामा कार्टुन चित्र बनाउँदै आएका छन् । कुनै बखत उनी झापाको विर्तामोडबाट प्रसारित कञ्चनजङ्गा रेडियोमा राजवंशी भाषामा समाचार वाचन गर्थे । त्यसैबेला रेडियोका प्रबन्ध निर्देशक चन्द्र भण्डारीले महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको ‘मुनामदन’ लाई राजवंशी भाषामा उल्था गर्न हौस्याएका रहेछन् । उनी भन्छन्, ‘आखिर त्यही हौसलाबाट प्रेरित भएर मैले जातीय भाषामा ‘गीता’ नै अनुवाद गरें ।’रासस