पाँचथर । बुधबारदेखि तमोर नदीको किनार साँवासेराको जङ्गलमा डढेलो लागेपछि जङ्गलनजिकै घर भएका गाउँले समस्यामा परेका छन् ।
घाँस काट्न गएकी कुम्मायक–३ ताम्राखुकी स्थानीय २६ वर्षीया प्रतिमा सम्बाहाम्फेको बिहीबार डढेलोमा जलेर मृत्यु भएको छ । बिहीबार दिउँसो प्रतिमाकी ठूलीआमाकी छोरी २८ वर्र्षीया सपना सम्बाहाम्फे, ११ वर्षीया सपनाकी छोरी शिवाना सम्बाहाम्फे र प्रतिमाकी ठूलीआमा ६५ वर्षीया निरमाया सम्बाहाम्फे घाँस काट्न जङ्गल गएका थिए ।
डढेलोबाट बच्न भाग्ने क्रममा उनीहरूलाई आगोको लप्काले भेटेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय पाँचथरले जनाएको छ । घाइते सपना, शिवाना र निरमायाको धरानस्थित बीपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा उपचारपछि शनिबार कीर्तिपुर जलन अस्पताल पु¥याइएको कुम्मायक–३ का वडाध्यक्ष बाबुराम कार्कीले जानकारी दिएका छन् । उनीहरूको अवस्था गम्भीर रहेको कार्कीले जनाए ।
एकै परिवारका तीन जना घाइते भए भने एक जनाको ज्यानै गएपछि स्थानीयवासी पीडामा छन् । उनीहरूलाई ज्यानको भन्दा आफ्नो फुसको छानो भएको घर कसरी बचाउने भन्ने चिन्ता छ । डढेलो अकस्मात आइपुग्यो भने खर (फुस) को छानो भएका घर–गोठ जोगाउन कुनै उपाय नहुनाले चिन्ता लागेको गाउँलेहरू बताउँछन् । सुख्खाले अत्यधिक प्रभावित यस स्थानमा वर्षा नभएको पनि छ महिना भइसकेको उनीहरूको भनाइ छ । वर्षा नहुँदा पात–पतिङ्गर सबै सुकिसकेको र त्यसमाथि हावाहुरी अत्यधिक चलेको जानकारी दिए ।
बुधबारदेखि सल्किएको डढेलो गाउँ आइपुग्न धेरै समय नलागेको उनीहरूले बताए । साँवासेरामा लागेको डढेलो शुक्रबार कुम्मायक गाउँपालिका–१ यासोकको टङ्टङे र लेकेताम वनसम्म आइपुगेको छ । डढेलो गाउँमा पस्न नदिने गरी अग्नि रेखा निर्माण नभएको र आगो निभाउन प्रशस्त पानीसमेत नहुँदा समस्या भएको वडाध्यक्ष कार्कीले बताए । कुम्मायक गाउँपालिकाका कर्मचारीसमेत रहेका काफ्लेपानीका कमल श्रेष्ठ शुक्रबार छिमेकी वीरबहादुर लावतीको घरको छानोमा बाल्टीभरी पानी लिएर बसेका थिए । घर वरिपरि डढेलोबाट निस्किएको धुवाँले ढाकिसकेको थियो । हावाहुरीले आगोको झिल्का आइपुग्ने डरले दुई घण्टासम्म पानी बोकेर छानोमै बसेको श्रेष्ठले बताए ।
‘आगो घरभन्दा करिब ५० मिटर तल जङ्गलमा आइसकेको थियो । त्यहाँ बाँसको झाडी थियो । आगो लागेपछि बाँसका पात हावामा उड्छन् । सल्किएका पात र झिल्का खरको छानोमा आइपुग्लान् कि भनेर बाल्टीमा पानी लिएर छानोमै बसेको हुँ’ श्रेष्ठले भने, ‘आगोको झिल्का आइपुग्नासाथ पानी छ्यापेर निभाउने प्रयास गरेका हौँ ।’
श्रेष्ठले छिमेकीको छानो रुँघ्ने काम गरेका थिए भने अरू गाउँलेहरूले पनि घरनजिकै आइपुगेको आगो निभाउने काममा लागेका थिए । करिब १५ वटा घर यसरी छानोमा पानी छ्यापेर जोगाइएको वडाध्यक्ष कार्कीले ब्लाष्टलाई जानकारी दिए ।
सुख्खाले अत्यधिक प्रभावित कुम्मायक गाउँपालिका–१ यासोक, वडा नं. ३ रानीगाउँ, वडा नं. ४ रानीगाउँ र वडा नं. ५ स्याबरुम्बाका विभिन्न वनमा डढेलो लागेको जिल्ला वन कार्यालयले जनाएको छ । हावाहुरीका कारण डढेलो क्षणभरमै नजिकका बस्तीमा पस्ने गरेको स्थानीयले बताए ।
सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय सरकारले नागरिकका लागि जस्तापाता कार्यक्रम सञ्चालन गरे पनि सबै घरमा अझैसम्म जस्तापाता नपुगेको उनीहरूले बताए । डढेलो गाउँ पस्दा घनेन्द्र दर्जीको भान्साघर जलेको छ । डढेलो पस्दा खाल्डेका दीर्घबहादुर खत्री, देवेन्द्र राई, यामकुमार चाम्लिङ, विष्णु राई, पहलमान कार्की, देवेन्द्र कार्की, डिकबहादुर कार्कीका घर, गोठ, खाद्यान्न, लत्ताकपडा र पशु चौपायासमेत जलेको वडाध्यक्ष कार्कीले जानकारी दिए । अहिले पनि ठाउँठाउँमा आगो रहेको उनको भनाइ छ । स्थानीय, सशस्त्र प्रहरी, जनपथ प्रहरी, कर्मचारीहरू लागेर जङ्गलमा लागेको आगो नियन्त्रणका लागि जुटेका छन् ।
