धरान / २०७३ फागुन १६ गतेको धर्मपुत्री बनाएर राखेकी १३ बर्षीया एक बालिकाको हत्या भए पछि पीडकलाई कारवाहीको माग गर्दै धरान १६, पुष्यमार्गका स्थानीयबासीहरुले दोषीलाई प्रहरी कार्यालय घेराउ, पीडकको घर घेरो, तोडफोटदेखि सडक आन्दोलनसमेत भएका थिए ।
धरान १६ पुष्यमार्गका भारतीय सेनाका पुर्वसुवेदार वलिमान राई र पदमकुमारीले धर्मपुत्री बनाएकी १३ बर्षीय अनुषा राईको रहस्यमय मृत्यु भएको सावर्जनिक भएपछि स्थानीयबासीहरु राई दम्पत्तिप्रति सिंगो समाज आक्रोशित बन्यो । भीड नियन्त्रण गर्न धरान प्रहरीले नसकेर क्षेत्र, अञ्चल र जिल्लाबाट मगाइएको थियो । जिल्लाका तत्कालिन एसपी पोषराज निरौला आफै धरानको कमाण्ड समाल्न आएका थिए ।
धर्मपुत्री बनाए पनि राई दम्पत्तिले अनुषालाई घरेलु कामदार बनाएको र यातना पनि दिने गरेको दाबीसहित स्थानीयबासीहरुले उनको हत्या भएको आरोप लगाएर आन्दोलन गरेका थिए ।
बालिकाको रहस्यमय मृत्यु प्रकरणले धरान रणभूमी बनेको थियो । उक्त वडामा कफ्यु जारी भएको थियो । अभिभावक भनिएका राई दम्पत्तिले नै बिष खुवाएर हत्या गरेको भन्दै साँझ ठुलो संख्यामा भेला भएका स्थानीयबासीहरुले पुष्यमार्गस्थित घरमा ढुंगामुढा तथा तोडफोड गरेका थिए । साँझ करिब ६ बजेदेखि शुरु भएको तनाव राती करिब साढे ११ बजेसम्म जारी रहेको थियो । प्रहरी र स्थानीयबासीबीच दोहोरो झडप हुदा केही सुरक्षाकर्मी र स्थानीयहरु पनि घाइते भए । त्यसक्रममा प्रहरीले ३६ सेल अश्रुग्यास प्रहार गरेको थियो ।
स्थानीयहरुले वडा नागरिक मञ्चकी संयोजक उर्मिला प्रधानको संयोजकत्वमा एक छानबिन समिति गठन भएको थियो । अनुषा धरान १६, जोरसुवास्थित सियोन इन्टरनेशनल स्कुलमा कक्षा ३ मा अध्ययनरत थिइन् ।
कर्तव्य ज्यानमा मुद्दा दर्ता
मृतक राईकी वास्तविक बुबा जितबहादुर राई फेला परेपछि उनले प्रहरीमा कर्तव्य ज्यानमा किटानी जाहेरी दिएका थिए । जितबहादुरबाट जाहेरी परेपछि प्रहरीले दर्ता गरी बुधबार नै म्याद थप गर्न अदालतमा पेश गरेको थियो । उनलाई अदालतले चैत्र १३ गते थुनामा राख्ने आदेश जारी गरेको थियो ।
राई दम्पतीलाई २२ महिना पछि जन्मकैद फैसला
धरान र धरान–१६ को चर्चित १३ वर्षीया बालिका अनुषा राई हत्या प्रकरणको अन्तिम सुनुवाइ सोमबार भएको छ ।
जबर्जस्ती करणी तथा कर्तव्य ज्यान मुद्दामा धर्मपिता बलिमान राई र उनको पत्नी पदमकुमारी राईलाई जिल्ला अदालतले जन्मकैदको सजाय सुनाइएको हो । मुलुकी ऐन ज्यानसम्बन्धी महलअनुसार उनीहरूलाई जन्मकैदको फैसला गरिएको जिल्ला अदालतका प्रवक्ता गोपाल गिरीले जानकारी दिए । जन्मकैद अनुसार २५ वर्ष जेल सजाय हुने व्यवस्था छ । जिल्ला अदालत ७ नम्बर इजलासका न्यायाधीश खिमानन्द भुषालको इजलासले राई दम्पतीलाई जन्मकैदको फैसला सुनाइएको प्रवक्ता गिरीले जानकारी दिए ।
अदालतले करिब २२ महिनापछि मुद्दाको अन्तिम फैसला गरेको हो । यसअघि २०७३ चैत्र १४ गते राई दम्पतीलाई पुर्पक्षका लागि थुनामा राख्न जिल्ला अदालतले नै आदेश दिएको थियो । अनुषाको हत्या २०७३ फागुन १६ गते गरिएको थियो । अनुषाले विष सेवन गरी आत्महत्या गरेको भन्दै छिमेकीहरूलाई पनि थाहै नदिई दाहसंस्कारको तयारी गरिरहँदा घटना बाहिरिएको थियो । घटना रहस्यमय भएको भन्दै महिला अधिकारकर्मीहरूले राई दम्पतीलाई पक्राउ गर्नका लागि लागि दबाव दिएका थिए । राई दम्पतीले विराटनगर उच्चअदालत र सर्वोच्च अदालतमा पुनारावेदन गरे पनि जिल्ला अदालतकै आदेश सदर गरेको थियो ।
अनुषा हत्याकणडाबारे ब्लाष्ट खवर अनलाइनको कभरेज यस्तो थियो
घट्ना भएको झण्डै दुई बर्ष पछि दोषी माथि कारवाहीको फैसला भएको छ । त्यस बेला राजनीतिक पँहुच तथा पैसाको प्रलोभनमा घट्नालाई ढाकछोप गर्न राई दम्पतिले अनेक चाल रचेका थिए । तर ब्लाष्ट खवरको निरन्तर खवरदारी र नागरिक समाज, अधिकारकर्मीहरुको दवावमा उनीहरु विरुद्ध मुद्धा दर्ता भएको थियो । यहाँ ब्लाष्ट खवरले त्यति बेला प्रकाशन गरेको समाचार, भिडियोहरु लिङ्कसहित जस्ताको तस्तै प्रस्तुत गरेका छौ ।
१३ वर्षीया किशोरी मृत्यु बारे नयाँ खुलासा (भिडियोसहित)
'१३ वर्षीया अनुषाको हत्या नै हो' (विज्ञप्तिसहित)
धरान/तेह्र वर्षीया अनुषा राई शंकास्पद मृत्यु प्रकरणमा पक्राउ परेका धरान–१६ पुन्यमार्गका बलिमान र पदमकुमारी राई दम्पतीलाई पुर्पक्षको लागि थुनामा राख्ने आदेश दिएको छ । जिल्ला अदालत सुनसरीका ३ नम्बर बेन्चका न्यायधिस युवराज गौतमले राई दम्पतीद्वयलाई नै पुर्पक्षको लागि थुनामा राख्ने आदेश दिएको हो । यो आदेशसँगै उनका बाबु जितबहादुर राईले राहत महसुस गरेका छन् । ‘अदालतबाट आज पुर्पक्षको लागि थुनामा राख्ने आदेश सुनाएको छ ।’ महिला सञ्जालकी नगर अध्यक्ष शीला बज्राचार्यले फोनमा भनिन्, ‘३ नम्बर बेन्चका न्यायधिस युवराज गौतमले फैसला सुनाउनुभएको हो ।’ फागुन १७ गते विषादी सेवनबाट मृत्यु भएको भन्दै उनलाई आफन्तलाई जानकारी नदिई नै राई दम्पतीले सदगद् गर्ने तयारी थालेका थिए । उक्त कुरा स्थानीयले थाहा पाएपछि प्रहरीलाई खबर गरेका थिए । तर, प्रहरीले यस घटनालाई गम्भीर रुपमा नलिएको बालअधिकारकर्मी तथा महिला अधिकारकर्मीहरुले बताउदै आइरहेका थिए । यस घटनामा बालअधिकारकर्मीहरु र बुबा जितबहादुरले अलग्गै उजुरी दिएका थिए । घटना फागुन १६ गते नै घटे पनि उक्त विषयमा राई दम्पतीले कसैलाई पनि जानकारी गराएका थिएनन् । अनुषाको पोष्टमार्टमको प्रारम्भिक अनुसन्धानमा पनि उनले बारम्बार आफैले आफैलाई मार्ने प्रयास गरेको देखिएको थियो भने उनको भेजाइनाको बनावट र प्रकृतिमा केही परिवर्तन भएको फेला परेको थियो । चिकित्सकहरुले पनि उनीमाथि मानसिक दवाव रहेको कुरा बताएका थिए । र, मृत्यु भएकै समयमा यौनहिंसा नभए पनि अन्य बेलामा हुने गरेको केही छनक दिएका थिए । तर, भिषरा र भेजाइनल स्वाबको रिपोर्ट नआएकाले उक्त कुराको पुष्टी हुने आधार फेला परेको थिएन् । अनुषा कक्षा ३ मा सियोन स्कुलमा अध्ययरत थिइन् । उनको बुबाले उनलाई दुईपटक भेट्न आउदा एकपटक मात्रै भेट गर्न दिएका थिए । प्रहरीले मुचुल्का उठाउने क्रममा स्वयम सहभागी बनेकी महिला अधिकारकर्मी शिव बान्तावा राईले उनीमाथि यौनहिंसासमेत हुने गरेका आफूहरुले केही प्रमाणहरु फेला पारेको दाबी गरेका थिए । अव अन्तिम फैसला नभइञ्जेलसम्म उनीहरुलाई पुर्पक्षमै राखिने छ । बलिमानलाई क्षेत्रीय कारागार झुम्का पठाइएको छ भने पदमकुमारीलाई विराटनगरस्थित महिला कारागार पठाइएको जनाइएको छ । राई दम्पतीले किशोरी अनुषालाई ५ वर्षको उमेरमा धर्मपुत्री पाल्ने भन्दै सामान्य कागजात गरेर लगेका थिए ।
तस्विर साेहन श्रेष्टकाे फेसबुकबाट[/caption]धरान/धर्मपुत्रीको रुपमा पालिएकी धरान–१६ की अनुशा राईको पोष्टमार्टम रिपोर्ट आएको छ । फागुन १७ गते शंकास्पद रुपमा मरेकी किशोरी राईको पोष्टमार्टम रिपोर्ट धरानस्थित बीपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानको फरेन्सिक विभागले प्रहरीलाई शुक्रबार बुझाएको छ । फरेन्सिक स्रोत अनुसार रिपोर्ट प्रहरीलाई बुझाइसकेको छ । रिपोर्ट अनुसार बलात्कार नभएको पुष्टि भए पनि किशोरीको यौनाङ्गको बनावट र आकार केही फरक देखिएकाले यस अघि शारीरिक सम्पर्क भएको हुन सक्ने देखाएको छ । मृतक किशोरीको हाइमेन च्यातिएको भेटिएकाले शारीरिक सम्पर्क हुँदै आएको संकेत पोष्टमार्टम रिपोर्टले गरेको छ । धरान–१६ पुन्यमार्गका बलिमान राई र उनकी श्रीमती पदमकुमारीले अनुषालाई धर्मपुत्रीको रुपमा १० वर्ष अघिदेखि पाल्दै आएका थिए । ती किशोरीले फागुन १७ गते विहान विषादी सेवन गरी रहस्यमय तरिकाले मृत्यु भएको थियो । त्यही विषयलाई लिएर स्थानीयवासी तथा बालअधिकारकर्मीहरुले उनको हत्या भएको भन्दै आन्दोलन गर्दै आएका थिए । उक्त आन्दोलनले हिंसाको रुपमा लिएको थियो । जसका कारण सशस्त्र प्रहरीको निगरानीमा अहिले पनि राखिएको छ । उक्त विषयमा बालअधिकारकर्मीहरुले प्रहरीमा उजुरीसमेत दिएका थिए । यस विषयमा प्रहरीले मुख खोलेको छैन् । यसैबीच, मृतक अनुषाका बाबु जीतबहादुरले आफ्नो छोरीको ह्रत्या भएको भन्दै राई दम्पतीलाई कारबाहीका मागसहित उजुरी दिएको बताइएको छ ।
